26Shares

Je hoort enthousiaste verhalen over keramische lagers. Vaak door mensen die ze zelf gebruiken. Bij de profs is het gemeengoed, maar wat is het echte verhaal achter de zogenaamde meerwaarde van keramische lagers? Is het extra geld waard? In deze blog duiken we daar eens dieper in.

In het verre verleden heb ik ook diep in mijn buidel getast. Toen was de keramische lager pas op de markt. Een keramische trapas van FSA en keramische wiellagers voor mijn Crossmax wielen waren de buit.  Na montage draaide het als een zonnetje. Ik was er blij mee. Het immense bedrag dat ik ervoor betaald had, was ik dan ook snel vergeten.  In afdalingen liep mijn fiets de concurrentie voorbij en dat wijdde ik aan mijn nieuwe lagers. Buiten de technische aspecten gaf het psychisch natuurlijk ook een flinke boost.  Nu vele jaren later en wijzer, kijk ik toch anders tegen keramische lagers aan.

RVS lagers versus keramische lagers

keramische lagers voordeelLagers komen voor in het balhoofd, de trapas, wielen en pedalen van je fiets. De meeste industrielagers zijn gemaakt van RVS staal, zowel de kogel als de banen waarin ze draaien. De verfijning van de afwerking van de lager wordt uitgedrukt in Abec met een gradatiecijfer erachter. Keramische hybride lagers daarentegen herbergen keramische kogels die draaien in RVS banen. Deze kogels zijn gemaakt van ‘ceramic silicon nitride’ (Si3Ni4). De kogels zijn veel ronder, gladder en harder dan hun roestvrijstalen familie. De hardheid scheelt wel zo’n dertig procent.  Dit zorgt ervoor dat keramische lagers veel minder weerstand hebben ten opzichte van de RVS lagers zoals je die kent van bijvoorbeeld SKF. En minder weerstand scheelt natuurlijk energie. Ga je nog een stapje verder, dan heb je de ‘full ceramic’ lagers. Bij deze lagers zijn de buiten en binnen ring ook gemaakt van keramiek, wat zorgt voor nog minder frictie en ook gewicht.

Voordelen keramische lagers

goedkope keramische trapassen

Goedkope keramische trapassen

Het verschil tussen winnen en verliezen in een profpeloton is vaak marginaal klein. Dat keramische lagers sinds een paar jaar in dit circuit populair zijn, is dan ook niet zo gek. Alles draaiend op keramische lagers kan volgens kenners zo’n negen watt winst opleveren.  Dus een betere klassering. De extra hardheid van de kogel garandeert een betere levensduur, wel zo’n tien keer langer. De kogels kunnen niet roesten, wat resulteert in minder onderhoud. Dit telt natuurlijk alleen voor de ‘full ceramic’ lagers. Het grootste voordeel ontstaat wanneer de lagers belast worden door jouw spierkracht. De frictie tijdens belasting is bij keramische lagers aanzienlijk lager dan RVS lagers. Let wel, tussen keramische lagers en keramische lagers zit ook nog een groot verschil. Ze kunnen los in je hand super draaien, maar laten het onder belasting weer afweten. Zowel in frictie als levensduur. Nu ze al enige jaren verkrijgbaar zijn, wordt het kaf van het koren gescheiden. In het profpeloton wordt gretig gebruik gemaakt van het merk Deense Ceramicspeed.

“Er zijn namelijk mensen in de fietsindustrie, die helemaal geen voorstander van keramische lagers zijn.”

Nadelen keramische lagers

Het allergrootste nadeel van keramische lagers is de prijs. Het productieproces is dermate tijdrovend wat resulteert in een hoge kostprijs. Het produceren van één kogel neemt namelijk 40 dagen in beslag. Om de kosten af te wegen tegen de baten, neem ik jullie mee naar de volgende bevindingen. Er zijn namelijk mensen in de fietsindustrie, die helemaal geen voorstander van keramische lagers zijn. En wel om een paar redenen. Volgens deze mensen zijn keramische lagers op hun best en het meest efficiënt qua frictie bij omwentelingen van meer dan 10.000 per minuut. Dit dan ook nog het liefst in een steriele omgeving. Draaiend in lichte of zelfs geen olie. En regelmatig onderhouden werken ze perfect. Ik hoef je niet te vertellen, dat je als fietser je best moet doen om 120 rpm te halen en vast te houden. Door de versnelling die je trapt, draaien je wielen en derailleurwielen natuurlijk een hoger frequentie; zo rond de 500 rpm. Dan heb je ook nog te maken met de omgeving waarin je fietst en die is niet ideaal voor keramische lagers. Zand, water en ander vuil kruipen in de lagers van je fiets. Dit betekent intensievere onderhoud om die kostbare lagers optimaal in conditie te houden en dat wordt vaak voor lief genomen. Heb je keramische lagers met RVS kogelbanen, de zogenaamde hybride lagers, dan worden die door het vuil in combinatie met de harde keramische kogels gehoond. Dit resulteert in voortijdige speling en oneffenheden in de loopbaan. Deze lagers worden door hun “geringere” kostprijs het meest gekocht.

Nog een nadeel van deze hybride lagers is dat de keramische kogels ten opzichte van de RVS loopbaan zo hard zijn, dat elke oneffenheid in het wegdek zorgt voor een impact in de loopbaan. Met als gevolg dat de loopbaan imperfect wordt. Resultaat: een kortere levensduur. Het is bij RVS lagers meer het vet in het lager dat voor de extra wrijving zorgt, dan de lagers zelf. Keramische lagers draaien het best in lichte olie, of zelfs geen olie. Dit is ‘not done’ wanneer je buiten op de weg fietst of in het bos. Op de baan wordt dit wel toegepast. De industrie lijkt dus meer gebaat te zijn met keramische lagers dan de fietser. Sommige industriële machines draaien bij zeer hoge toerentallen. De lage wrijving van de keramische lagers zorgt op jaarbasis voor lagere energielasten.

Conclusie

Mijn mening; het voordeel weegt niet op tegen de hoge kostprijs. De winst is haast te verwaarlozen. Ik zie vaak keramische lagers in mijn werkplaats voorbijkomen die hun beloofde levensduur nog niet voor één derde waarmaken. Zonde van het geld zou ik zeggen. Mocht je toch over stag gaan en je fiets willen “upgraden” met deze lagers, verviervoudig dan je onderhoudsinterval en kies voor de ‘full ceramic’ lagers.

26Shares